Επιχειρήσεις που κρατούν ζωντανή τη Θράκη

Η εταιρεία Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης στην Κομοτηνή (μπίρα Βεργίνα) και η Coco-Mat στην Ξάνθη (στρώματα, έπιπλα) αξιοποίησαν τα αναπτυξιακά κίνητρα που δόθηκαν στην επαρχία τα προηγούμενα χρόνια

Η εταιρεία Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης στην Κομοτηνή (μπίρα Βεργίνα) και η Coco-Mat στην Ξάνθη (στρώματα, έπιπλα) αξιοποίησαν τα αναπτυξιακά κίνητρα που δόθηκαν στην επαρχία τα προηγούμενα χρόνια και σήμερα στηρίζουν την οικονομία της Θράκης ανταποδίδοντας στην πράξη τα οφέλη από τη λειτουργία τους.

Τοπικά δίκτυα μικρότερων «δορυφορικών» εταιρειών δημιουργούν και συντηρούν στη Θράκη οι λιγοστές υγιείς επιχειρήσεις, σε μια περιοχή που θυμίζει τα τελευταία χρόνια επενδυτική και... οικονομική έρημο. Οι επιχειρήσεις - κέντρα των άτυπων αυτών τοπικών οικονομιών αγοράζουν πρώτες ύλες από παραγωγούς της περιοχής και τροφοδοτούν μικρότερα δίκτυα προμηθευτών και εξωτερικών συνεργατών.

Η μπίρα που «ξεδίψασε» τους αγρότες της Κομοτηνής

Κόντρα στο μαύρο επιχειρηματικό τοπίο και την ερήμωση της περιοχής, η Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης παράγει από το 1998 την πρώτη ελληνική μπίρα, τη Βεργίνα. Χρησιμοποιεί κριθάρι και βύνη που αγοράζει από τους αγρότες της περιοχής, εξασφαλίζει και συντηρεί ένα δίκτυο μικρότερων επιχειρήσεων στη Ροδόπη. Τελευταίο επιχειρηματικό στοίχημα της ζυθοποιίας του Δημήτρη Πολιτόπουλου είναι η εμφιάλωση τσαγιού του βουνού σε δροσιστικό ρόφημα. Η ομάδα του Πολιτόπουλου στοιβάζει στις αποθήκες τσουβάλια με τσάι του βουνού, που μαζεύτηκε από την οροσειρά της Ροδόπης, αλλά και πλαγιές σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Ο δραστήριος επιχειρηματίας ζούσε στην Αμερική, όταν αποφάσισε να προχωρήσει στην παραγωγή ελληνικής μπίρας, με έδρα την Κομοτηνή. Το 1996 ιδρύθηκε το πρώτο ελληνικό ζυθοποιείο στη ΒΙΠΕ Ροδόπης και δύο χρόνια μετά παρήχθη το πρώτο μπουκάλι μπίρας Βεργίνα. Η εταιρεία έχει κατακτήσει σήμερα μερίδιο 6% στην ελληνική αγορά, με σημαντικές εξαγωγές στην Ευρώπη και την Αμερική.

Το πιο σημαντικό - η εταιρεία εκμεταλλεύεται μέσω συμβολαιακής γεωργίας περί τα 2.700 στρέμματα καλλιέργειας κριθαριού, που χρησιμοποιείται για την παραγωγής της μπίρας, τονώνοντας την τοπική οικονομία. Έτσι, γύρω από τη ζυθοποιία δημιουργήθηκε ένας κύκλος εργασιών, καθοριστικός για την οικονομική στήριξη της περιοχής.

«Στηρίζουμε τους τοπικούς παραγωγούς και προμηθευτές. Εκτός από το οικονομικό αποτέλεσμα, αυτή η συνεργασία έχει και πολύ σημαντική κοινωνική διάσταση. Κερδίζουμε εμείς και μαζί μας οι τοπικοί παράγοντες. Οι άμεσοι συνεργάτες μας έχουν έδρα στην περιοχή της Ροδόπης και αυτό είναι το αυτονόητο. Το αυτονόητο, όμως, έχει εκλείψει», δηλώνει ο ελληνοαμερικανός διευθυντής εταιρικής ανάπτυξης της ζυθοποιίας, Δημήτρης Κρις.

Στο εργοστάσιο της Κομοτηνής η μυρωδιά της μπίρας που ζυμώνεται είναι κυρίαρχη. Σύγχρονα μηχανήματα παράγουν παγωμένη μπίρα και αυτόματοι σιδηρόδρομοι εμφιαλώνουν τα μπουκάλια και τα κουτάκια αλουμινίου σε μια μεγάλη γραμμή παραγωγής. Χημικοί μηχανικοί και επιστήμονες αναλύουν τις μετρήσεις και κάνουν τον ποιοτικό έλεγχο του προϊόντος, στον κεντρικό διάδρομο των γραφείων διοίκησης είναι καδραρισμένα αφιερώματα για τη ζυθοποιία από μεγάλες αμερικανικές εφημερίδες.

«Στηρίζει την επιχείρησή μου»

Λίγα χιλιόμετρα από το εργοστάσιο της Ζυθοποιίας Μακεδονίας - Θράκης, στο κέντρο της πόλης της Κομοτηνής, βρίσκεται η επιχείρηση του Στέλιου Βερβερίδη, που πουλάει ανταλλακτικά για μηχανήματα κ.ά. Η ζυθοποιία είναι από τους καλύτερους πελάτες της. «Είναι μια εταιρεία - διαμάντι, που στήριξε τη δική μου επιχείρηση. Εκτός από την οικονομική τόνωση, η ζυθοποιία παρέχει στην περιοχή και μια αίσθηση επιχειρηματικής βεβαιότητας, που καμιά φορά είναι πιο σημαντικός παράγοντας στην τοπική κοινωνία», λέει ο κ. Βερβερίδης.

Η Coco-Μat λειτουργεί ως κέντρο δικτύου δορυφορικών επιχειρήσεων, δημιουργώντας έναν κύκλο εργασιών στον οποίο στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό η τοπική κοινωνία

Στη σχεδόν ερημωμένη Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙΠΕ) της Ξάνθης το εργοστάσιο της Coco-Mat βρίσκεται πίσω από το τσιμεντένιο κτίριο της προβληματικής και υπό πώληση ΣΕΚΑΠ, της άλλοτε κραταιάς συνεταιριστικής καπνοβιομηχανίας. Το εργοστάσιο είναι από τις μετρημένες υγιείς επιχειρήσεις στην περιοχή, όπου η ανεργία αγγίζει το 30% και η μαύρη εργασία το 35%, σύμφωνα με τα στοιχεία του τοπικού Εργατικού Κέντρου.

Η ΒΙΠΕ της Ξάνθης είχε χαρακτηριστεί και αυτή ζώνη υψηλών κινήτρων, εντάχθηκε σε όλους τους αναπτυξιακούς νόμους των δεκαετιών του '80 και του '90, τότε που καιροσκόποι επιχειρηματίες εισέπρατταν παχυλές επιδοτήσεις, για να κλείσουν λίγο καιρό μετά τα εργοστάσια ή να μεταφέρουν τις μονάδες τους στα Βαλκάνια. Επιπλέον, η κρίση στην Ξάνθη αποτυπώνεται ακόμη πιο δραματικά, καθώς η αποβιομηχάνιση συνέπεσε με την παρακμή των μεγάλων συνεταιριστικών μονάδων, τα οφέλη από τις οποίες εκμεταλλεύτηκαν για χρόνια πολιτευτές της περιοχής.

Αντίθετα, η Coco-Μat λειτουργεί σήμερα ως κέντρο ενός δικτύου δορυφορικών επιχειρήσεων, δημιουργώντας έναν κύκλο εργασιών στον οποίο στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό η τοπική κοινωνία.

Στη μονάδα της Coco-Mat παράγονται σήμερα οικολογικά στρώματα, γεμισμένα με φυσικό καουτσούκ, φύκια, ευκάλυπτο, αλογότριχες και ίνες κάκτου. Παράγονται, επίσης, έπιπλα και λευκά είδη. Από αυτό το εργοστάσιο της Ξάνθης τα ελληνικά προϊόντα θα φτάσουν στα καταστήματα της εταιρείας, ιδιόκτητα ή franchise, στην Ευρώπη, στην Κίνα, στη Σαουδική Αραβία, στη Νότια Κορέα, στη Νέα Υόρκη.

«Είναι πολύ όμορφη η αίσθηση ότι γεμίζεις ένα στρώμα και ένα μαξιλάρι γνωρίζοντας ότι σε αυτά θα κοιμηθεί αύριο ένας Κινέζος ή ένας Σαουδάραβας», λέει ο διευθυντής του εργοστασίου της Coco-Mat στην Ξάνθη Στάθης Ευστρατίου.

Η επιχειρηματική ιστορία ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του '80, όταν ο σημερινός ιδιοκτήτης της Coco-Mat Παύλος Ευμορφίδης εργαζόταν σε ένα κατάστημα τουριστικών ειδών στο Μοναστηράκι. Ο ίδιος έχει αφηγηθεί ότι μια ημέρα κάποιος περαστικός ολλανδός τουρίστας αναζητούσε μια στρωματοποιία, τον ρώτησε σχετικά και εκείνος τού συνέστησε μια επιχείρηση στην περιοχή. Ο τουρίστας δεν αγόρασε τελικά κάποιο στρώμα, όμως ο ιδιοκτήτης της στρωματοποιίας ζήτησε από τον νεαρό Ευμορφίδη να τον βοηθήσει να εξαγάγει προϊόντα στην Ευρώπη. Εκείνος φόρτωσε μερικά στρώματα σε ένα φορτηγό με προορισμό την Ολλανδία, αλλά δεν κατάφερε να πουλήσει κανένα από αυτά. Όταν επέστρεψε, όμως, αποφάσισε να φτιάξει τη δική του εταιρεία μαζί με τον αδελφό του, τον Μάκη Ευμορφίδη.

Έπειτα από 25 χρόνια η εταιρεία έχει κερδίσει δεκάδες διακρίσεις για την οικολογική και επιχειρηματική της δράση, το 2011 ο κύκλος εργασιών της έφθασε στα 61,2 εκατ. ευρώ και σήμερα επιχειρεί να κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα στον ξενοδοχειακό κλάδο.

Στο εργοστάσιο παραγωγής στην Ξάνθη εργάζονται σήμερα 90 άτομα στα τμήματα στρωμάτων, στο γαζωτήριο, στο τμήμα της ταπετσαρίας, στο ξυλουργείο και στη διακίνηση. Επίσης, 60 άτομα απασχολούνται στα γραφεία διοίκησης της εταιρείας στην Αθήνα.

«Όπως θα παρατηρήσετε, οι τεχνίτες στο εργοστάσιο είναι πενηντάρηδες, εργάτες που απασχολούνται από την πρώτη ημέρα λειτουργίας της μονάδας, το 1991. Αντίθετα, τα διοικητικά στελέχη είναι τριαντάρηδες, με σπουδές μάρκετινγκ, πωλήσεων και λογιστικής», λέει ο 30χρονος διευθυντής του εργοστασίου Στάθης Ευστρατίου.

Όλα αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκαν οικογένειες, οι περισσότεροι εργαζόμενοι στην Coco-Mat είναι δεμένοι με το εργοστάσιο και τις μνήμες τους και η παραγωγή ρολάρει σαν φυσική διαδικασία. Η Νίνα Φυσίδου ράβει στο χέρι μαξιλάρια για καναπέδες ενώ ο Κώστας Ελενίδης γεμίζει μαξιλάρια με μαλλί και φύκια που μαζεύουν από παραλίες της Πελοποννήσου οι ιδιοκτήτες της εταιρείας. Δίπλα του στοιβάζονται πούπουλα χήνας και φυσικό καουτσούκ, με τα οποία θα γεμίσουν στρώματα και μαξιλάρια. «Το καλό στρώμα είναι το ελαστικό στρώμα, το μαξιλάρι το καθορίζεις εσύ», λέει ο κ. Ευστρατίου.

Τα προϊόντα ύπνου της Coco-Mat γεμίζονται με επεξεργασμένη αλογότριχα, ίνες κάκτου και φυσικό καουτσούκ, ντύνονται με ιταλικά και βελγικά υφάσματα, ενώ στηρίζονται σε σκελετούς από ξύλο οξιάς, πεύκου και κόντρα πλακέ θαλάσσης.

Καουτσούκ και κάκτοι εισάγονται, ωστόσο η Coco-Mat αγοράζει χρώματα και βερνίκια επίπλων από μικρές επιχειρήσεις της Ξάνθης, όπως επίσης ξυλεία, υλικά για ταπετσαρίες, καρφιά, βίδες, ακόμη και χαρτόνια συσκευασίας από εταιρεία της Χρυσούπολης στην Καβάλα. «Μακάρι να είχαν μείνει πολλές μεγάλες επιχειρήσεις στην Ξάνθη. Προμηθεύουμε την Coco-Mat με ξυλεία, κυρίως πεύκο και κόντρα πλακέ. Είναι σημαντικό στήριγμα στην εποχή της κρίσης η παραμονή στην περιοχή κεφαλαίων, η απορρόφησή τους και η επιστροφή στην τοπική κοινωνία», συμπληρώνει ο κ. Ευστρατίου.

Ενώθηκαν 38 ιδιοκτήτες φορτηγών

Για τη μεταφορά των στρωμάτων και των επίπλων στα σημεία πώλησης χρειάζεται ένας στόλος φορτηγών. Και αυτός βρέθηκε στον Δημόκριτο, μια συνεταιριστική εταιρεία που συνέστησαν στην Ξάνθη πριν από χρόνια 38 ιδιοκτήτες φορτηγών.

«Έχουμε εξασφαλίσει έναν σημαντικό όγκο μεταφορών προϊόντων της Coco-Mat στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και τα νησιά. Βρισκόμαστε στη διαδικασία έγκρισης άδειας και για διεθνείς μεταφορές», περιγράφει ο εκπρόσωπος του συνεταιρισμού, Ανέστης Καλιγάς. Η μεταφορική εταιρεία είναι ακόμη μια επιχείρηση - δορυφόρος, άμεσα συνδεδεμένη με τη δραστηριότητα του εργοστασίου στην Ξάνθη. Οπως λένε οι ιδιοκτήτες των φορτηγών, «δεν έχουν μείνει και πολλές βιομηχανικές μονάδες στην Ξάνθη. Εκτός από την Coco-Mat, συνεργαζόμαστε με τα Πλαστικά Θράκης, τις μπαταρίες Sunlight και την μπίρα Βεργίνα στην Κομοτηνή».

Θα μείνουν στην αγορά όσοι επέμεναν στο υγιές εμπόριο

Ο Βασίλης Κρασνίδης είναι ξυλέμπορος στην Ξάνθη. Κληρονόμησε από τον πατέρα του την οικογενειακή επιχείρηση, η οποία είναι μια από τις μικρές εταιρείες της περιοχής που στηρίζονται στη λειτουργία του εργοστασίου της Coco-Mat.

«Οι εποχές που η ξυλεία κοστολογούνταν αυθαίρετα και κερδοσκοπικά, πέρασε. Η κρίση θα ξεκαθαρίσει το τοπίο, όσοι ήταν άσχετοι με το εμπόριο ξύλου και ζητούσαν το εύκολο κέρδος τα προηγούμενα χρόνια, θα χαθούν. Και θα μείνουν στην αγορά όσοι επέμεναν στο υγιές εμπόριο. Επιπλέον, η κρίση μπορεί να είναι και μια ευκαιρία για τις επιχειρήσεις. Αποφασίσαμε να κατασκευάσουμε μια νέα αποθήκη δίπλα στις παλιές εγκαταστάσεις και προχωράμε προσεχτικά», λέει ο κ. Κρασνίδης.

Με την παλιά μηχανή

Η γαζώτρια Ξανθίππη Φυσάκη εργαζόταν παλιότερα σε άλλο εργοστάσιο της περιοχής που έκλεισε. Η Coco-Mat αγόρασε τις μηχανές από το παλιό εργοστάσιο και η Ξανθίππη βρήκε την ίδια μηχανή στην οποία έραβε για χρόνια τα υφάσματα.

Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ