Το πρόβλημα στα «Μαϊστριανά» δεν το λύνει ο ΟΛΑ ούτε ο Δήμος. Το λύνει η Κυβέρνηση για να προχωρήσει στην πώληση του λιμένα Αλεξανδρούπολης

Το πρόβλημα με τα "Μαϊστριανά" δεν το λύνει σήμερα ο ΟΛΑ, ούτε η σημερινή Δημοτική Αρχή ούτε και η προηγούμενη. Συνεπώς δεν χρειάζονται πανηγυρισμοί εκ μέρους τους. Το λύνει η σημερινή Κυβέρνηση γιατί αν δεν το λύσει δεν θα μπορέσει να προχωρήσει στην πώληση του λιμένα Αλεξανδρούπολης.

Ιστορικό

Όταν το 1987 ξεκίνησε η διαδικασία έγκρισης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ) του Δήμου Αλεξανδρούπολης, προβλέφτηκε, και πολύ σωστά, για την ανάπτυξη - επέκταση των εγκαταστάσεων του υπάρχοντος τότε λιμανιού η δέσμευση ιδιωτικών εκτάσεων, γνωστών ως «Μαϊστριανά», συνολικής έκτασης περίπου 200 στρεμμάτων. Το ΓΠΣ Αλεξανδρούπολης εγκρίθηκε με την αριθ. 72673/3646/20-11-1987 Απόφαση ΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 9 Δ/14-01-1988).

Τα «Μαϊστριανά» λοιπόν, τότε δεσμεύτηκαν στα πλαίσια του ΓΠΣ Αλεξανδρούπολης αλλά δεν χαρακτηρίστηκαν ως «χερσαία ζώνη λιμένα» ώστε να μπορεί να ακολουθήσει και η διαδικασία αναγκαστικής απαλλοτρίωσής τους, σύμφωνα με τις διατάξεις περί «χερσαίας ζώνης λιμένα».

Η «χερσαία ζώνη λιμένα» Αλεξανδρούπολης ήταν ήδη καθορισμένη από το 1966 (ΦΕΚ 447 Β/27-5-1966) και φυσικά χωρίς τα «Μαϊστριανά».

Τα χρόνια περνούσαν και η επίσημη τροποποίηση - επέκταση της «χερσαίας ζώνης λιμένα» που θα περιλάμβανε και τα «Μαϊστριανά» και οι ιδιοκτήτες τους θα έπαιρναν μέσα από αναγκαστική απαλλοτρίωση αποζημίωση, δεν γινόταν.

Φτάσαμε στον Αύγουστο του 1995, οπότε και ξεκίνησαν τα έργα ανάπτυξης - επέκτασης του λιμανιού, χρηματοδοτούμενα αρχικά με 13,5 δισ. δραχμές από το Β΄ Κ.Π.Σ. (περίοδος 1994-1999) και στη συνέχεια με 38.151.137 ευρώ από το Γ΄ Κ.Π.Σ. (Π.Ε.Π. Α.Μ.Θ. περιόδου 2000-2006). Τα έργα του Β΄ Κ.Π.Σ ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 2001. Τα έργα που προέβλεπε το Γ΄ Κ.Π.Σ και είδαν το φως της δημοσιότητας από τα ΜΜΕ και το 1029/23-10-2002 έγγραφο του ΟΛΑ ΑΕ με αναλυτικό πίνακα χρονικού και οικονομικού προγραμματισμού, μέχρι σήμερα δεν έχουν ολοκληρωθεί. Μεταξύ αυτών που δεν έχουν ολοκληρωθεί είναι και οι απαλλοτριώσεις (2.934.703 ευρώ σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του Γ΄ Κ.Π.Σ.). Η επέκταση της «χερσαίας ζώνης λιμένα» ήταν πιο επιτακτική.

Το 2001, το Λιμενικό Ταμείο μετατράπηκε σε Οργανισμό Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ ΑΕ) αλλά το πρόβλημα των «Μαϊστριανών» παρέμενε.

Το 2007, η διοίκηση του ΟΛΑ ΑΕ ξεκίνησε τη διαδικασία για την τροποποίηση - επέκταση της «χερσαίας ζώνης λιμένα» και φάνηκε πως το πρόβλημα «Μαϊστριανά» θα λυνόταν. Όμως όχι μόνο δεν λύθηκε αλλά περιεπλάκη πιο πολύ.

Το 2011, με την 195/27-10-2011 Απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής αναδιαρθρώσεων και αποκρατικοποιήσεων, οι μετοχές των 12 Οργανισμών Λιμένα Α.Ε,, μεταξύ των οποίων και του ΟΛΑ ΑΕ, μεταφερθήκαν στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. με σκοπό να πουληθούν για τη μείωση του δημόσιου χρέους. Ήδη έχει ολοκληρωθεί η πώληση μετοχών του ΟΛΠ ΑΕ και ΟΛΘ ΑΕ και επίκειται, σύμφωνα με κυβερνητικές εξαγγελίες, και η πώληση μετοχών του ΟΛΑ ΑΕ.

Τα λάθη του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης (Ο.Λ.Α Α.Ε.)

Από το Ν.2971/2001 «περί αιγιαλού και παραλίας» στον οποίο προβλέπονται και οι διαδικασίες για τον καθορισμό της «χερσαίας ζώνης λιμένα» μεταξύ άλλων προβλέπεται και η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Ναυτιλίας. Εδώ είναι και τα κρίσιμα σημεία - λάθη του Ο.Λ.Α. Α.Ε.

Πρώτο λάθος

Η τότε Διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης (Ο.Λ.Α. Α.Ε.), ξεκίνησε τη διαδικασία τροποποίησης - επέκτασης των ορίων της ζώνης λιμένα συμπεριλαμβάνοντας και τα «Μαϊστριανά», χωρίς όμως να έχει εξασφαλίσει, ως όφειλε, από την πλευρά της ή από την πλευρά του Δημοσίου, τα απαιτούμενα ποσά για την αναγκαστική απαλλοτρίωσή τους.

Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας (τότε ΥΕΝΑΝΠ) με το αριθ. 8116.3/Φ.3/02/02-6-2008 έγγραφό του προς τον ΟΛΑ ΑΕ συναινούσε για την επέκταση της χερσαίας ζώνης λιμένα υπό την προϋπόθεση να υλοποιηθούν οι απαλλοτριώσεις των ιδιωτικών κτημάτων (Μαϊστριανών) σύμφωνα με το άρθρο 22 του Ν.2971/2001 το οποίο αναφέρει: «οι χώροι και όλα εν γένει τα κτήματα που περιλαμβάνονται στη ζώνη λιμένα είναι κοινόχρηστα δημόσια κτήματα και ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα, η χρήση όμως και η εκμετάλλευση τους ανήκει στον οικείο φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα. Αν στη ζώνη λιμένα περιλαμβάνονται ιδιωτικά κτήματα, απαλλοτριώνονται αναγκαστικά για λόγους δημοσίας ωφέλειας υπέρ τον Δημοσίου με δαπάνες του αρμοδίου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα και σε περίπτωση αδυναμίας του με δαπάνες του Δημοσίου».

Παρά ταύτα ο ΟΛΑ ΑΕ προχώρησε.

Δεύτερο λάθος

Από την ισχύουσα νομοθεσία (Ν.1558/1985 και Ν.2469/1997) η δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μιας Κανονιστικής πράξης (όπως η απόφαση της επέκτασης της χερσαίας ζώνης λιμένα) που συνεπάγεται κάθε είδους δαπάνη σε βάρος του Δημοσίου, επιτρέπεται μόνο αν έχει εγγραφεί αντίστοιχη πίστωση. Στο κείμενο των κανονιστικών πράξεων και σε ιδιαίτερο ακροτελεύτιο άρθρο ή στο προοίμιο αναγράφεται υποχρεωτικά το μέγεθος της δαπάνης, η κατανομή της σε οικονομικά έτη, ο τρόπος αντιμετώπισής της για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 5 ετών και αναφέρεται υποχρεωτικά από το αρμόδιο για την έκδοσή τους όργανο, ο ειδικός φορέας του Προϋπολογισμού και ο Κωδικός Αριθμός Εξόδου (ΚΑΕ), από την εγγεγραμμένη πίστωση των οποίων πρόκειται να καλυφθεί η εν λόγω δαπάνη.

Δυστυχώς αυτό δεν έγινε και η αριθ. 40/5/07 απόφαση του ΟΛΑ ΑΕ για τροποποίηση - επέκταση της χερσαίας ζώνης λιμένα Αλεξανδρούπολης συμπεριλαμβανομένων και των «Μαϊστριανών», εγκρίθηκε με την Α.Π. 4244/16-7-2008 απόφαση του Γ.Γ. Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 369 ΑΑΠ/19-8-2008).

Παρεμβάσεις

Από όσα γνωρίζω, για το θέμα αυτό, έγιναν τέσσερις ερωτήσεις στη Βουλή χωρίς ωστόσο να υπάρξει κάποιο θετικό αποτέλεσμα.

Τον Αύγουστο του 2008, από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, Ντόλιο Γεώργιο και Τσουρή Ελπίδα, το Φεβρουάριο του 2014 από τον βουλευτή των ΑΝΕΛ, Ουζουνίδη Μαρίνο και το Νοέμβριο του 2018 από το βουλευτή της Ν.Δ. Αναστάσιο Δημοσχάκη. Η απάντηση - δεν μπορούσε να είναι διαφορετική - ήταν: «Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 22 του Ν.2971/2001 "οι χώροι και όλα εν γένει τα κτήματα που περιλαμβάνονται στη ζώνη λιμένα είναι κοινόχρηστα δημόσια κτήματα και ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα, η χρήση όμως και η εκμετάλλευση τους ανήκει στον οικείο φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα. Αν στη ζώνη λιμένα περιλαμβάνονται ιδιωτικά κτήματα, απαλλοτριώνονται αναγκαστικά για λόγους δημοσίας ωφέλειας υπέρ τον Δημοσίου με δαπάνες του αρμοδίου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα και σε περίπτωση αδυναμίας του με δαπάνες του Δημοσίου"».

Σήμερα

Στις 18-6-2020 η Γενική Διεύθυνση Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με την Αριθ. 3100.5/37344/2020 Ανακοίνωσή της, καλεί τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες των ακινήτων που προτείνεται η απαλλοτρίωσή τους, για λόγους δημόσιας ωφέλειας, να προσκομίσουν τους τίτλους ιδιοκτησίας τους, να εκφράσουν τις τυχόν αντιρρήσεις τους κ.ο.κ. προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης όπως προβλέπεται στις διατάξεις του Ν. 2882/2001 «Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων».

Τώρα που επίκειται η πώληση μετοχών του ΟΛΑ ΑΕ, μέσα από την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να λυθεί και το πρόβλημα των «Μαϊστριανών» το οποίο γεννήθηκε μεν το 1987 αλλά ουσιαστικά και τυπικά, ως μέρος της χερσαίας ζώνης λιμένα εκκρεμεί από το 2008.

Το πρόβλημα, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν το λύνει σήμερα ο ΟΛΑ ΑΕ ούτε η σημερινή Δημοτική Αρχή ούτε και η προηγούμενη. Συνεπώς δεν χρειάζονται πανηγυρισμοί εκ μέρους τους. Το λύνει η σημερινή Κυβέρνηση, θέλοντας και μη, γιατί αν δεν το λύσει δεν θα μπορέσει να προχωρήσει στην πώληση και του λιμένα Αλεξανδρούπολης που είναι μνημονιακή υποχρέωση από το 2011 και μάλλον το είχαμε ξεχάσει.

ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ. (ε.α)