Διαβάζοντας την εντομοπανίδα του Δάσους της Δαδιάς

Λίγο πριν μπει ο χειμώνας οι εθελοντές του WWF πραγματοποίησαν δύο ξεχωριστές δράσεις στο πλαίσιο των ερευνών τους για την εντομοπανίδα που φιλοξενεί το Δάσος της Δαδιάς. Είχε φτάσει η ώρα λοιπόν να ανοίξουν τα μπουκάλια

Λίγο πριν μπει ο χειμώνας οι εθελοντές του WWF Ελλάς πραγματοποίησαν δύο ξεχωριστές δράσεις στο πλαίσιο των ερευνών τους για την εντομοπανίδα που φιλοξενεί το Δάσος της Δαδιάς.

Είχε φτάσει η ώρα λοιπόν να ανοίξουν τα μπουκάλια συλλογής από τις παγίδες τύπου Malaise που είχαν στήσει στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς και να μελετήσουν το περιεχόμενο τους. Το δεύτερο βήμα της δράσης που είχαν ξεκινήσει, με τον ζωολόγο - εντομολόγο Michael de Courcy Williams και τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου τον περασμένο Μάιο, για να αξιολογήσουν την ποιότητα και τη δομή των δασικών οικοσυστημάτων της περιοχής. Στήσανε λοιπόν μεγεθυντικούς φακούς, μικροσκόπια και λεκάνες διαλογής και απόπλυσης, συμβουλευτήκανε τις κλείδες αναγνώρισης και βουτήξανε στο περιεχόμενο των μπουκαλιών στην προσπάθεια τους να ξεχωρίσουν άτομα της οικογένειας Syrphidae.

Η δουλειά δεν ήταν εύκολη μιας και ο όγκος του συλλεχθέντος βιολογικού υλικού ήταν μεγάλος, ενώ τα διακριτά χαρακτηριστικά των ειδών που έψαχναν (κυρίως η ξεχωριστή φλέβωση των φτερών τους) απαιτούσαν λεπτή χρήση του μικροσκοπίου, χωρίς το οποίο ο αμύητος ερευνητής θα ήταν πολύ δύσκολο να αναγνωρίσει τη διαφορά μεταξύ ατόμων της οικογένειας αυτής και της κοινής μας μέλισσας ή σφήκας.

Τελικά κατάφεραν να αναγνωρίσουν είδη όπως το Myathropa florea, του οποίου η λάρβα τρέφεται από τα βακτήρια που εντοπίζονται σε αποσυντιθέμενο οργανικό υλικό και το Episyrphus balteatus, το οποία αν και ακίνδυνο μιμείται πετυχημένα τις σφήκες. Σε λίγο καιρό θα καταλήξουν στην πλήρη καταγραφή των ειδών της οικογένειας που συλλέγουν και θα προχωρήσουν στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων τους, κάτι που ευελπιστούν να μας αποκαλύψει σημαντικές πληροφορίες για την κατάσταση των δασών της περιοχής.

Οι εθελοντές του WWF είχαν όμως και μια ακόμα ερευνητική ευκαιρία: να ανακαλύψουν τα λεπιδόπτερα που δραστηριοποιούνται στη νύχτα του Δάσους της Δαδιάς. Τα λεπιδόπτερα της νύχτας, ή αλλιώς οι νυχτοπεταλούδες ελκύονται από το φως. Εμφανίζουν όμως προτίμηση στο υπεριώδες φάσμα της ακτινοβολίας. Για να καταφέρουν επομένως να τα ελκύσουν βρήκαν ένα αδιατάρακτο από άλλες πηγές φωτός σημείο του δάσους όπου και στήσανε μια λάμπα υπεριώδους φωτός, πάνω σ’ ένα λευκό σεντόνι, που θα τους βοηθούσε να περιεργαστούν καλύτερα τους νυχτερινούς επισκέπτες.

Οπλίστηκαν λοιπόν με υπομονή και με καλή διάθεση, μιας και κάθε βόλτα στο δάσος τη νύχτα δίνει ευκαιρίες στη φαντασία να παίξει παιχνίδια, και βάζοντας στη μέση της παρέας τη μοναδική πηγή φωτός περιμένανε την έλευση των νυχτοπεταλούδων. Η στιγμή του έτους έκανε την προσπάθεια δυσκολότερη, μιας και η θερμοκρασία είχε αρχίσει να πέφτει αρκετά, κάτι που μείωνε τις πιθανότητες τους να δούνε όλες όσες ζούνε στο Δάσος της Δαδιάς. Οι νυχτερινοί επισκέπτες όμως τελικά ήρθαν. Πεταλούδες που συνήθως τις προσπερνάμε ως «αδιάφορες» και «μουντές» τώρα κάτω από το φως αποκάλυπταν την ιδιαίτερη ομορφιά τους, με τα πιο γήινα μοτίβα τους και τις μεταξωτές πινελιές τους. Ήταν μια μοναδική εμπειρία που σίγουρα θα επαναλάβουν!

Ο πρώτος διαχωρισμός ατόμων της οικογένειας Syrphidae
από τον υπόλοιπο όγκο του βιολογικού υλικού έχει ξεκινήσει

Η χρήση του μεγεθυντικού φακού ήταν απαραίτητη

Ένα είδος της οικογένειας Syrphidae, το Myathropa florea

Ένα ακόμα είδος της οικογένειας Syrphidae, το Episyrphus balteatus

Για άλλη μια φορά οι κλείδες αναγνώρισης ήταν ο βασικός οδηγός

Ο πιο ξεχωριστός επισκέπτης, του είδους Pericomena caecigena. Η κοινή του ονομασία
στα αγγλικά είναι Autumn Empero moth και το άνοιγμα φτερών του φτάνει τα 9 εκατοστά

Πηγή: WWF action
Φωτογραφίες: Μ. Τουσίδου, M. Pita