Ο «μεγάλος» Περιφερειακός και η «Ευγενής μας τύφλωσις»

Παρακολουθώντας την συζήτηση στα ΜΜΕ για την κατασκευή του Περιφερειακού της Αλεξανδρούπολης, με καταλαμβάνει μελαγχολία και απαισιοδοξία για το μέλλον αυτής της περιοχής. Κατ’ αρχήν υπάρχει μια μεγάλη παρανόηση, ως προς την ονομασία

Παρακολουθώντας την συζήτηση στα ΜΜΕ για την κατασκευή του Περιφερειακού της Αλεξανδρούπολης, με καταλαμβάνει μελαγχολία και απαισιοδοξία για το μέλλον αυτής της περιοχής.

Κατ’ αρχήν υπάρχει μια μεγάλη παρανόηση, ως προς την ονομασία και τη σημασία του σημαντικού αυτού δρόμου: Δεν υπάρχει μεγάλος και μικρός περιφερειακός. Αυτό που καλούμε «μικρό περιφερειακό» και που σήμερα... κατασκευάζεται ο δυτικός του κλάδος, είναι ένας εσωτερικός αστικός συλλεκτικός δακτύλιος, ο οποίος έχει σκοπό να συλλέξει την κυκλοφορία στην περιφέρεια της πόλης και να την διοχετεύσει σε κέντρα εντός του αστικού ιστού, συνδέοντας μεταξύ τους συνοικίες, σχολικά, εμπορικά, διοικητικά, πολιτιστικά, αθλητικά κέντρα κλπ.

Ο δακτύλιος αυτός, πλάτους 14-18 μέτρων, διασταυρώνεται με όλους τους άλλους πρωτεύοντες και δευτερεύοντες δρόμους της πόλης, διαθέτει πεζοδρόμια και διαβάσεις πεζών, δέχεται λεωφορεία και στάσεις της αστικής συγκοινωνίας, εξυπηρετεί σπίτια και καταστήματα που βρίσκονται στις δυο πλευρές του. Αντιθέτως ο περιφερειακός είναι ένας δρόμος εκτός κατοικημένης περιοχής (π.χ. περιφερειακός Θεσσαλονίκης), είναι διπλής κυκλοφορίας, με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση, με νησίδα στην μέση και με συνολικό πλάτος από 28-40 μέτρα. Δεν διασταυρώνεται χωρίς σηματοδοτημένους κόμβους με άλλους δρόμους και δεν εξυπηρετεί άμεσα κατοικίες και καταστήματα, παρά μόνο διά μέσου service roads (παράπλευρους δρόμους). Σκοπός του βέβαια είναι η παράκαμψη του κέντρου, με μεγάλες σχετικά ταχύτητες και με ασφάλεια.

Η κατασκευή αυτού του Περιφερειακού, η μελέτη του οποίου είναι ολοκληρωμένη από την «Εγνατία Α.Ε.», έχει τεράστια σημασία για την Αλεξανδρούπολη και δεν αφορά βέβαια μόνο την σύνδεση με το λιμάνι, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με ένα μικρό κλάδο και ένα κόμβο κοντά στην γέφυρα Μαΐστρου, ώστε να συνδεθεί με τον άξονα Αλεξανδρούπολης αεροδρομίου και στη συνέχεια με την Εγνατία. Ο Περιφερειακός δρόμος είναι ζωτικής σημασίας για την χωροταξική και κυκλοφορική ανάπτυξη της Αλεξανδρούπολης.

Χωρίς αυτόν κανένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός δεν μπορεί να γίνει για την πολεοδομική ανασυγκρότηση της πόλης, την ανάπλαση της αγοράς, του ιστορικού κέντρου και της παραλιακής ζώνης, την πεζοδρόμηση μεγάλων δρόμων, την οργάνωση των αστικών συγκοινωνιών, τη δημιουργία χώρων στάθμευσης, την χωροθέτηση τερματικών σταθμών και εμπορικών κέντρων, τη σύνδεση με το Νοσοκομείο και το Πανεπιστήμιο κλπ.

Παρακολουθώ εμβρόντητος τη μικροπολιτική συζήτηση που διεξάγεται μεταξύ τοπικών πολιτικών, οι οποίοι δυστυχώς δεν φρόντισαν προηγουμένως να ενημερωθούν για ένα τόσο πολύπλευρο ζήτημα, που φυσικό είναι να μην γνωρίζουν, διότι είναι έξω από το επιστημονικό τους αντικείμενο. Άκουσα για παράδειγμα τον κύριο Δήμαρχο να απειλεί ότι θα «φάει τη γλώσσα του Χρυσοχοϊδη» και ότι πρέπει να καταργηθεί η «καμπούρα» του δυτικού κλάδου για να μειωθεί ο προϋπολογισμός του έργου. Αυτό όμως που ονομάζει «καμπούρα» ο κ. Δήμαρχος, είναι ο απαραίτητος ελιγμός της οδού, για να αποφύγει το στρατόπεδο Γιαννούλη και να κατασκευαστεί εκτός σχεδίου πόλης ο κόμβος σύνδεσής της με την οδό Αγίου Δημητρίου, που απαιτεί χώρο διαστάσεων 120Χ120 μέτρων περίπου, σύμφωνα με την μελέτη του έργου.

Άκουσα τους εκπροσώπους των παρατάξεων στο Περιφερειακό Συμβούλιο να ερίζουν για την ένταξη του έργου στα περιφερειακά προγράμματα και να διαγωνίζονται για το ποιος είναι πιο «σκληρός διεκδικητής» απέναντι στην Αθήνα. Έφριξα με την έλλειψη περιφερειακής συνείδησης και από τις ανταγωνιστικές - τοπικιστικές αναφορές, σχετικά με τα συγκοινωνιακά έργα άλλων νομών της Περιφέρειας, που ενδεχομένως προτιμήθηκαν αντί για τον Περιφερειακό της Αλεξανδρούπολης. Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι υπάρχει ένα έλλειμμα περιφερειακού σχεδιασμού σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα που αφορά ένα μέγα συγκριτικό πλεονέκτημα της Περιφέρειάς μας και της Αλεξανδρούπολης, που είναι η ύπαρξη όλων των μέσων μεταφοράς, σε ένα νευραλγικό σημείο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με δύο λιμάνια και δύο αεροδρόμια, με σιδηρόδρομο και αυτοκινητόδρομο.

Αυτός ο σχεδιασμός που δεν υπάρχει δυστυχώς, θα έπρεπε να περιλαμβάνει όλα αυτά σε ένα ενιαίο σχέδιο μεταφορικών υποδομών, το οποίο να προωθηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την ένταξή του στα Διευρωπαϊκά δίκτυα, από τα οποία σήμερα, δυστυχώς, απουσιάζει. Και με βάση αυτόν το σχεδιασμό να προχωρήσει η Περιφέρεια στην ιεράρχηση κατασκευής των έργων, με κριτήριο την αποδοτικότητα (σχέση κόστους οφέλους) και την συμβατότητά τους με το αναπτυξιακό μοντέλο, που θα έπρεπε ήδη να είχε επιλεγεί, για την Περιφέρειά μας.

Αυτή είναι η μεγάλη πολιτική που βλέπει την μεγάλη εικόνα, που χρησιμοποιεί επιστημονικά επιχειρήματα για να πεισθούν στα κέντρα των αποφάσεων και δεν αναλώνεται σε επίρριψη ευθυνών και «κανιβαλικούς λεονταρισμούς». Εμείς δυστυχώς, αντί για την μεγάλη εικόνα, προτιμούμε τις μικρές εικόνες, είτε διότι σε αυτές φαινόμαστε οι ίδιοι «μεγαλύτεροι» είτε γιατί δεν την βλέπουμε, επειδή πάσχουμε από την χρόνια ασθένεια της φυλής, την «ευγενή μας τύφλωση».

* «Η ευγενής μας τύφλωσις»: Τίτλος του εξαιρετικού βιβλίου του Γιάννη Γιαννουλόπουλου

Γιάννης Λασκαράκης
Πολιτικός Μηχανικός

Πηγή: Εφημερίδα Η ΓΝΩΜΗ