Η πιθανή έγκριση δύο αιολικών πάρκων, στη θέση «Γραμματικάκι» της Ροδόπης και «Κορφοβούνι» του Έβρου, θέτει σε άμεσο κίνδυνο τα απειλούμενα και προστατευόμενα από τον νόμο είδη πουλιών της Θράκης. Η στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές
Η πιθανή έγκριση δύο αιολικών πάρκων, στη θέση "Γραμματικάκι" της Ροδόπης και "Κορφοβούνι" του Έβρου, θέτει σε άμεσο κίνδυνο τα απειλούμενα και προστατευόμενα από το νόμο είδη πουλιών της Θράκης.
Η στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και ειδικά στην αιολική ενέργεια, αποτελεί μονόδρομο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και το WWF, τόσο παγκοσμίως όσο και... εντός των ελληνικών συνόρων, στηρίζει με όλες του τις δυνάμεις την στροφή προς μία καθαρή ενέργεια, με κοινωνικό και περιβαλλοντικό όφελος. Τρανή απόδειξη αυτού άλλωστε αποτελεί η παγκόσμια εκστρατεία «Η δική σου ενέργεια» που αποσκοπεί ακριβώς σε αυτόν τον στόχο.
Μια τέτοια στροφή όμως, οφείλει να ικανοποιεί τα κριτήρια εκείνα που θα διασφαλίζουν τον πραγματικό σεβασμό στο σύνολο της βιοποικιλότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, το WWF Ελλάς έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη για αυστηρή αξιολόγηση των δυνητικών επιπτώσεων των αιολικών πάρκων πριν την κατασκευή τους, ώστε να μην προκαλούν προβλήματα στο περιβάλλον και ιδιαίτερα σε περιοχές μεγάλης αξίας για την επιβίωση απειλούμενων ειδών ορνιθοπανίδας.
Τέτοιες περιπτώσεις εντοπίζονται στις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου και Ροδόπης. Η ιδιαιτερότητα των συγκεκριμένων περιοχών έγκειται στο γεγονός ότι ένα τμήμα τους αποτελεί ταυτοχρόνως Περιοχή Αιολικής Προτεραιότητας αλλά και περιοχή πανευρωπαϊκής σημασίας για την επιβίωση σπάνιων αρπακτικών ειδών ορνιθοπανίδας, όπως ο ασπροπάρης, ο μαυρόγυπας, ο θαλασσαετός, το όρνιο, ο χρυσαετός, ο βασιλαετός, ο γερακαετός και ο στικταετός. Άλλωστε σημαντικό μέρος αυτού έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) βάσει της ευρωπαϊκής οδηγίας για τα άγρια πουλιά. Ακριβώς αυτή η ιδιαιτερότητα είναι που επιβάλλει τον μέγιστο βαθμό προσοχής, μελέτης και προετοιμασίας, πριν την έγκριση οποιασδήποτε σχετικής επένδυσης.
Τα δύο προτεινόμενα έργα ωστόσο υποστηρίζονται από ανεπαρκείς μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που παραγνωρίζουν τις οικολογικές αξίες της περιοχής και δεν αξιολογούν τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσουν στα προστατευόμενα και απειλούμενα είδη της περιοχής.
Η περιοχή εγκατάστασης και των δύο έργων αποτελεί περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται καθημερινά ο μαυρόγυπας, ένα είδος σύμβολο της περιβαλλοντικής μοναδικότητας του Έβρου. Πιο συγκεκριμένα, το αιολικό πάρκο στη θέση "Γραμματικάκι" βρίσκεται εντός της επικράτειας ενός ζευγαριού ασπροπάρηδων που φωλιάζει σε βράχια κοντά στον οικισμό της Ν. Σάντας. Το είδος αυτό αποτελεί ένα από τα πιο απειλούμενα είδη πανίδας στη χώρα, με τη φωλιά στο σημείο να είναι η μία από τις πέντε συνολικά ενεργές φωλιές στη Θράκη και από τις λιγότερες των είκοσι σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Αντίστοιχα, το αιολικό πάρκο στη θέση "Κορφοβούνι" θα αποτελέσει απειλή τόσο για τη σημαντικότερη αποικία όρνιων στην ηπειρωτική Ελλάδα (το 2012 καταμετρήθηκαν 13 από τα συνολικά 24 ζευγάρια) στην περιοχή των Αγ. Θεοδώρων, όσο και για τον χρυσαετό, καθώς, στην άμεση γειτονιά του προτεινόμενου αιολικού πάρκου φωλιάζει ένα ζευγάρι του είδους, για το οποίο η περιοχή συνιστά ενδιαίτημα μεγάλης αξίας. Οι μελέτες των έργων φαίνεται να παραγνωρίζουν ή να αγνοούν την πραγματικότητα και τον μεγάλο κίνδυνο που αυτή συνεπάγεται για την επιβίωση των σπάνιων ειδών ορνιθοπανίδας. Εντούτοις, καταλήγουν στο μάλλον αυθαίρετο και βιαστικό συμπέρασμα πως τα συγκεκριμένα αιολικά θα έχουν ελάχιστες επιπτώσεις στα προστατευόμενα είδη της περιοχής.
Ο δρόμος για την τελική αδειοδότηση των έργων έχει ανοίξει. Στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Αγροτικής Οικονομίας και Περιβάλλοντος (22/05/2013) του Περιφερειακού Συμβουλίου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης συζητήθηκε (μαζί με ένα ακόμα αιολικό για το οποίο η οργάνωση δεν έχει αντιρρήσεις καθώς η επιλογή της θέσης του έγινε με σωστά κριτήρια) η περίπτωση εγκατάστασης των δύο αιολικών. Παρά την παρέμβαση του WWF Ελλάς, τα δύο έργα έλαβαν κατά πλειοψηφία θετική γνωμοδότηση.
«Μετά από τις μακρόχρονες δράσεις μας για την προστασία των σπάνιων ειδών του δάσους Δαδιάς και της Θράκης και μετά από την πολύχρονη "επένδυση" των τοπικών φορέων στην ανάδειξη των οικολογικών αξιών της περιοχής ως βιώσιμου μοχλού ανάπτυξης, δεν μπορούμε ως οργάνωση να δεχθούμε ότι τα θετικά αποτελέσματα που αποκτήθηκαν με κόπους, πόρους και μεράκι μπορούν να ακυρωθούν από έργα που θέτουν σε κίνδυνο την αναγνωρισμένη και μοναδική φυσική κληρονομιά της περιοχής. Υπάρχει πλέον η εμπειρία και μία πληθώρα επιστημονικών στοιχείων επί των οποίων μπορούν να βασιστούν οι μελέτες για ορθή χωροθέτηση των επιθυμητών από όλους αιολικών πάρκων», δήλωσε η Δώρα Σκαρτσή, Υπεύθυνη Προγράμματος Έβρου του WWF Ελλάς.
Χάρτης με τις θέσεις των δύο σχεδιαζόμενων αιολικών. Οι θέσεις των δύο προτεινόμενων αιολικών πάρκων παρουσιάζονται με ανεμογεννήτριες. Παράλληλα ο χάρτης αποτυπώνει τις ήδη υπάρχουσες στην περιοχή Α/Γ (178) με κίτρινο, τις 5 ΖΕΠ που είναι οι σκιασμένες περιοχές, την αποικία του ορνίου με πορτοκαλί χρώμα, την περιοχή φωλιάσματος του Ασπροπάρη κοντά στη Νέα Σάντα με σκούρο πράσινο και τα δύο Εθνικά Πάρκα της ΠΕ Έβρου με ανοιχτό πράσινο.
Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων χρονικά ερευνών που πραγματοποίησε το WWF Ελλάς, εντοπίστηκαν στις βάσεις ανεμογεννητριών (Α/Γ) της περιοχής νεκρά: 5 αρπακτικά πουλιά, 11 μικρόπουλα και 8 νυχτερίδες (2008-2009), 9 αρπακτικά πουλιά, 73 μικρόπουλα και 186 νυχτερίδες (2009-2010). Βάσει αυτών των στοιχείων ο ρυθμός θνησιμότητας των πουλιών λόγω πρόσκρουσης με τις Α/Γ εκτιμήθηκε για την πρώτη περίοδο σε 0,152 και για τη δεύτερη περίοδο σε 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ετησίως. Με βάση τις εκτιμήσεις για 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ανά έτος, που προκύπτει από τη δεύτερη και πιο εντατική καταγραφή θανατηφόρων περιστατικών, και την υπόθεση ότι όλες οι Α/Γ θα επιφέρουν την ίδια επίπτωση λόγω πρόσκρουσης, εκτιμάται ότι ο αριθμός των νεκρών, στην περίπτωση που εγκατασταθούν οι επιπλέον 300 Α/Γ που ορίζει το ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, θα φτάσει τουλάχιστον τα 80 αρπακτικά πουλιά, εκ των οποίων περίπου τα 10 θα είναι γύπες ανά έτος.
Η στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και ειδικά στην αιολική ενέργεια, αποτελεί μονόδρομο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και το WWF, τόσο παγκοσμίως όσο και... εντός των ελληνικών συνόρων, στηρίζει με όλες του τις δυνάμεις την στροφή προς μία καθαρή ενέργεια, με κοινωνικό και περιβαλλοντικό όφελος. Τρανή απόδειξη αυτού άλλωστε αποτελεί η παγκόσμια εκστρατεία «Η δική σου ενέργεια» που αποσκοπεί ακριβώς σε αυτόν τον στόχο.
Μια τέτοια στροφή όμως, οφείλει να ικανοποιεί τα κριτήρια εκείνα που θα διασφαλίζουν τον πραγματικό σεβασμό στο σύνολο της βιοποικιλότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, το WWF Ελλάς έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη για αυστηρή αξιολόγηση των δυνητικών επιπτώσεων των αιολικών πάρκων πριν την κατασκευή τους, ώστε να μην προκαλούν προβλήματα στο περιβάλλον και ιδιαίτερα σε περιοχές μεγάλης αξίας για την επιβίωση απειλούμενων ειδών ορνιθοπανίδας.
Τέτοιες περιπτώσεις εντοπίζονται στις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου και Ροδόπης. Η ιδιαιτερότητα των συγκεκριμένων περιοχών έγκειται στο γεγονός ότι ένα τμήμα τους αποτελεί ταυτοχρόνως Περιοχή Αιολικής Προτεραιότητας αλλά και περιοχή πανευρωπαϊκής σημασίας για την επιβίωση σπάνιων αρπακτικών ειδών ορνιθοπανίδας, όπως ο ασπροπάρης, ο μαυρόγυπας, ο θαλασσαετός, το όρνιο, ο χρυσαετός, ο βασιλαετός, ο γερακαετός και ο στικταετός. Άλλωστε σημαντικό μέρος αυτού έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) βάσει της ευρωπαϊκής οδηγίας για τα άγρια πουλιά. Ακριβώς αυτή η ιδιαιτερότητα είναι που επιβάλλει τον μέγιστο βαθμό προσοχής, μελέτης και προετοιμασίας, πριν την έγκριση οποιασδήποτε σχετικής επένδυσης.
Τα δύο προτεινόμενα έργα ωστόσο υποστηρίζονται από ανεπαρκείς μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που παραγνωρίζουν τις οικολογικές αξίες της περιοχής και δεν αξιολογούν τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσουν στα προστατευόμενα και απειλούμενα είδη της περιοχής.
Η περιοχή εγκατάστασης και των δύο έργων αποτελεί περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται καθημερινά ο μαυρόγυπας, ένα είδος σύμβολο της περιβαλλοντικής μοναδικότητας του Έβρου. Πιο συγκεκριμένα, το αιολικό πάρκο στη θέση "Γραμματικάκι" βρίσκεται εντός της επικράτειας ενός ζευγαριού ασπροπάρηδων που φωλιάζει σε βράχια κοντά στον οικισμό της Ν. Σάντας. Το είδος αυτό αποτελεί ένα από τα πιο απειλούμενα είδη πανίδας στη χώρα, με τη φωλιά στο σημείο να είναι η μία από τις πέντε συνολικά ενεργές φωλιές στη Θράκη και από τις λιγότερες των είκοσι σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Αντίστοιχα, το αιολικό πάρκο στη θέση "Κορφοβούνι" θα αποτελέσει απειλή τόσο για τη σημαντικότερη αποικία όρνιων στην ηπειρωτική Ελλάδα (το 2012 καταμετρήθηκαν 13 από τα συνολικά 24 ζευγάρια) στην περιοχή των Αγ. Θεοδώρων, όσο και για τον χρυσαετό, καθώς, στην άμεση γειτονιά του προτεινόμενου αιολικού πάρκου φωλιάζει ένα ζευγάρι του είδους, για το οποίο η περιοχή συνιστά ενδιαίτημα μεγάλης αξίας. Οι μελέτες των έργων φαίνεται να παραγνωρίζουν ή να αγνοούν την πραγματικότητα και τον μεγάλο κίνδυνο που αυτή συνεπάγεται για την επιβίωση των σπάνιων ειδών ορνιθοπανίδας. Εντούτοις, καταλήγουν στο μάλλον αυθαίρετο και βιαστικό συμπέρασμα πως τα συγκεκριμένα αιολικά θα έχουν ελάχιστες επιπτώσεις στα προστατευόμενα είδη της περιοχής.
Ο δρόμος για την τελική αδειοδότηση των έργων έχει ανοίξει. Στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Αγροτικής Οικονομίας και Περιβάλλοντος (22/05/2013) του Περιφερειακού Συμβουλίου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης συζητήθηκε (μαζί με ένα ακόμα αιολικό για το οποίο η οργάνωση δεν έχει αντιρρήσεις καθώς η επιλογή της θέσης του έγινε με σωστά κριτήρια) η περίπτωση εγκατάστασης των δύο αιολικών. Παρά την παρέμβαση του WWF Ελλάς, τα δύο έργα έλαβαν κατά πλειοψηφία θετική γνωμοδότηση.
«Μετά από τις μακρόχρονες δράσεις μας για την προστασία των σπάνιων ειδών του δάσους Δαδιάς και της Θράκης και μετά από την πολύχρονη "επένδυση" των τοπικών φορέων στην ανάδειξη των οικολογικών αξιών της περιοχής ως βιώσιμου μοχλού ανάπτυξης, δεν μπορούμε ως οργάνωση να δεχθούμε ότι τα θετικά αποτελέσματα που αποκτήθηκαν με κόπους, πόρους και μεράκι μπορούν να ακυρωθούν από έργα που θέτουν σε κίνδυνο την αναγνωρισμένη και μοναδική φυσική κληρονομιά της περιοχής. Υπάρχει πλέον η εμπειρία και μία πληθώρα επιστημονικών στοιχείων επί των οποίων μπορούν να βασιστούν οι μελέτες για ορθή χωροθέτηση των επιθυμητών από όλους αιολικών πάρκων», δήλωσε η Δώρα Σκαρτσή, Υπεύθυνη Προγράμματος Έβρου του WWF Ελλάς.
Χάρτης με τις θέσεις των δύο σχεδιαζόμενων αιολικών. Οι θέσεις των δύο προτεινόμενων αιολικών πάρκων παρουσιάζονται με ανεμογεννήτριες. Παράλληλα ο χάρτης αποτυπώνει τις ήδη υπάρχουσες στην περιοχή Α/Γ (178) με κίτρινο, τις 5 ΖΕΠ που είναι οι σκιασμένες περιοχές, την αποικία του ορνίου με πορτοκαλί χρώμα, την περιοχή φωλιάσματος του Ασπροπάρη κοντά στη Νέα Σάντα με σκούρο πράσινο και τα δύο Εθνικά Πάρκα της ΠΕ Έβρου με ανοιχτό πράσινο.
Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων χρονικά ερευνών που πραγματοποίησε το WWF Ελλάς, εντοπίστηκαν στις βάσεις ανεμογεννητριών (Α/Γ) της περιοχής νεκρά: 5 αρπακτικά πουλιά, 11 μικρόπουλα και 8 νυχτερίδες (2008-2009), 9 αρπακτικά πουλιά, 73 μικρόπουλα και 186 νυχτερίδες (2009-2010). Βάσει αυτών των στοιχείων ο ρυθμός θνησιμότητας των πουλιών λόγω πρόσκρουσης με τις Α/Γ εκτιμήθηκε για την πρώτη περίοδο σε 0,152 και για τη δεύτερη περίοδο σε 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ετησίως. Με βάση τις εκτιμήσεις για 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ανά έτος, που προκύπτει από τη δεύτερη και πιο εντατική καταγραφή θανατηφόρων περιστατικών, και την υπόθεση ότι όλες οι Α/Γ θα επιφέρουν την ίδια επίπτωση λόγω πρόσκρουσης, εκτιμάται ότι ο αριθμός των νεκρών, στην περίπτωση που εγκατασταθούν οι επιπλέον 300 Α/Γ που ορίζει το ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, θα φτάσει τουλάχιστον τα 80 αρπακτικά πουλιά, εκ των οποίων περίπου τα 10 θα είναι γύπες ανά έτος.
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω