Μια ιδιαίτερη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον αύλειο χώρο του Ιερού Ναού Παναγίας Κοσμοσώτειρας στις Φέρες Έβρου.
Τριανταπέντε προσκεκλημένοι παρευρέθηκαν στον ιερό ναό Κοσμοσώτειρας στις Φέρες. Η έναρξη της βραδιάς έγινε με τη βυζαντινολόγο Λίλα Σαμπανοπούλου να ξεναγεί στο εσωτερικό του ναού όλους τους παρευρισκόμενους.
«Οι εγγεγραμμένες μνήμες στο χώρο, αλλά και οι γραμμένες και άγραφες ιστορίες της καθημερινότητας των ανθρώπων, όπως αυτές της τροφής και της διατροφής, κατέχουν δεσπόζουσα θέση στο ερευνητικό έργο του Ε.Μ.Θ. Το Δειπνοτράπεζο στρώθηκε για να αναδειχθεί, μέσα από τη προσέγγιση της τροφής η πολυσημία του Έβρου και των μνημείων του. Ένα πολιτιστικό απόθεμα του ενδιάμεσου αυτού χώρου Ανατολής και Δύσης που λέγεται Θράκη, ένας κόσμος που κληρονομήθηκε και αναγνωρίζεται στην τοπογραφία των γεύσεων της Θρακιώτικης κουζίνας», σημειώνει η διευθύντρια του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης, Αγγελική Γιαννακίδου και προσθέτει:
«Τα αντιπροσωπευτικά πιάτα της Βυζαντινής εποχής που επιλέχθηκαν, δίνουν το στίγμα ενός δύσκολου εγχειρήματος: στις πληροφορίες από γραπτές πηγές και κείμενα γιατρών και σχολιαστών της εποχής, όπου περιγράφονται είδη φαγητών ,ποτέ δεν να αναφέρονται οι δοσολογίες των υλικών, αλλά ούτε και τα διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά της αγροτικής, της αυτοκρατορικής και μοναστικής κουζίνας. Η μακραίωνη Βυζαντινή κουζίνα αποτελούσε πάντα μία χύτρα που ανακατευόταν όλο και περισσότερα συστατικά και γεύσεις, που προέρχονταν από τις περιοχές των κτήσεων της, αλλά και τα κύματα των ετερόκλητων εισβολέων. Ενσωματώνοντας ήθη, παραδόσεις και προϊόντα, η Βυζαντινή κουζίνα εξελίχθηκε σε μια πλούσια κουζίνα, που συνδυάζει την Ανατολή με τη Δύση, ελληνορωμαϊκές γεύσεις και σύνθετες συνταγές με πρωτόγνωρα υλικά».
Για την κατασκευή του εντυπωσιακού τραπεζιού χρησιμοποιήθηκε πόρτα από την Καππαδοκία (τέλη του 18ου αιώνα), πιάτα του 1769 και του 1800 από τα χάνια της Ξάνθης, ενώ τα μαχαιροπήρουνα ήταν ανακατασκευές δουλεμένα από μάστορες σιδεράδες της Θράκης.
Για τον σχεδιασμό του δείπνου αξιοποιήθηκε η έρευνα του γνωστού γευσιγνώστη και συνεργάτη του Μουσείου Μιχάλη Ζευγουλά, με αντιπροσωπευτικά φαγητά της βυζαντινής γαστρονομικής κουλτούρας.
Το μενού περιελάμβανε. Πρόδειπνα: Ελιές κολυμβητές με μπαχαρικά και ξηρούς καρπούς, κρέας καπνιστό, κρίθινα παξιμάδια, ξυλάγγουρα και τσίπουρο. Προδόρπια: Μείγμα τυριών με σουσάμι, φασόλια μαυρομάτικα με βλίτα, σαλάτα με φρέσκα ωμά λαχανικά, σκορδάτο πουρέ από ρεβύθια, ψητά καρότα και ξινόγαλο. Δείπνο: Διπλοτήγανο από αλευρωμένα ψαράκια, πλιγούρι και κοτόπουλο με σάλτσα από πετιμέζι. Επίδειπνα: Λαλαγγίτες, τραχανόψωμο και κονδίτη οίνο (ζεστό κρασί με μπαχαρικά).
Η μουσική με το ούτι ήταν από τον εθνομουσικολόγο Παναγιώτη Στουπιάδη, ενώ η Καππαδόκισσα από τους Ασκητές Κομοτηνής, Κατερίνα Φαρασοπούλου και ο λαογράφος Βασίλης Φαρασόπουλος ερμήνευσαν Καππαδόκικα τραγούδια με τη συνοδεία του μουσικού - ερευνητή Γιάννη Παγκοζίδη. Τα διατροφικά προϊόντα που παραχωρήθηκαν ήταν από το «κτήμα Μιχελή», λάδι και ελιές «Κόνος», Γαλακτοκομικά «Εβροφάρμα» και καπνιστά από την Αλλαντοποιία του Φώτη Μπέγκα.
Σε δελτίο Τύπου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Έβρου αναφέρεται:
«Πέρασαν κάπου έξι αιώνες απ’ όταν οι μοναχοί της Κοσμοσώτειρας, που με τόση ζέση συνέστησε ο τριτότοκος γιος του αυτοκράτορα Αλεξίου Α' Κομνηνού και σεβαστοκράτορας Ισαάκιος στα μέσα του 12ου αιώνα, μαρτυρείται να την έχουν εγκαταλείψει για να στεγάσει το περιτειχισμένο εμβαδόν της σ’ ένα από τα μικρά άστεα της ύστερης βυζαντινής περιόδου.
Σήμερα Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2018 ή αν μετρήσουμε το χρόνο με τα δεδομένα του Ισαακίου του έτους 7527, δηλαδή 867 χρόνια απ’ όταν ο, πέραν των άλλων χαρισμάτων του και λεπτολόγος, Ισαάκιος συνέγραφε τον κανονισμό της λειτουργίας του μοναστηριού της δικής του Θεοτόκου, και 600 τουλάχιστον από την εγκατάλειψή του, στήνεται ξανά ανάμεσα στα ερείπια του περιβόλου του και της καθολικής του εκκλησίας ένα δειπνοτράπεζο, αποτελούμενο αποκλειστικά από εδέσματα της περιόδου. Όχι βέβαια μ’ αγιοζώμιον καλογερικόν αλλά με κοσμικότερες νοστιμιές που ανασύρουν κάτι από παραμύθι, αλλά κρατώντας οπωσδήποτε το κρασοβόλιον του Τυπικού. Κι αφού και ο Ισαάκιος διέτασσε να αποφεύγονται οι άσκοπες κουβέντες στο τραπέζι η κα Κατερίνα Φαρασοπούλου, έκπληξη και για μας, τραγούδησε σκοπούς του τόπου που κι εκείνος είχε ζήσει μεγάλο κομμάτι της ζωής του.
Η προσέγγιση, που έγινε ασμένως αποδεκτή από την Εφορεία μας, οφείλεται στην ευφάνταστη πρωτοβουλία της κας Αγγέλας Γιαννακίδου και του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης και κατέστη δυνατή χάρη στους κόπους της και την υποστήριξη της Συνεταιριστικής Τράπεζας Έβρου. Οι προσκεκλημένοι θα εκδώσουν το διαβατήριο της προσδοκώμενης επανάληψης του τραπεζιού πάνδημο αυτή τη φορά, και όλους μας καθισμένους οκλαδόν, κατά πώς επιβάλλει το Τυπικό, την επόμενη μεγάλη γιορτή της Παναγίας του Ισαακίου Κομνηνού».
Φωτογραφίες: Θεοδόσης Γιαννακίδης, Γεώργιος Τουρατζής
[post_ads]
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω