Κοιτίδα πολιτισμού και σημείο αναφοράς για τα πολιτιστικά δρώμενα το Θεατρικό Εργαστήρι Ν. Ορεστιάδας ΔΙΟΝΥΣΟΣ

Στην Ορεστιάδα, από το 1988 λειτουργεί αδιάκοπα το Θεατρικό Εργαστήρι Νέας Ορεστιάδας που αρχικά δημιουργήθηκε από την Κινηματογραφική Λέσχη της πόλης και από το 1996 έως τον Απρίλιο του 2004 αποτελούσε τμήμα της Δημοτικής Επιχείρησης

Στην Ορεστιάδα, από το 1988 λειτουργεί αδιάκοπα το Θεατρικό Εργαστήρι Νέας Ορεστιάδας που αρχικά δημιουργήθηκε από την Κινηματογραφική Λέσχη της πόλης και από το 1996 έως τον Απρίλιο του 2004 αποτελούσε τμήμα της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Νέας Ορεστιάδας.

Στη συνέχεια, τον Απρίλιο του 2004 οι άνθρωποι του Θεατρικού Εργαστηρίου Νέας Ορεστιάδας, προχώρησαν σε νέες δημιουργικές κινήσεις ιδρύοντας το ΔΙΟΝΥΣΟ, που με τη νομική μορφή της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας και έδρα την πόλη της Ορεστιάδας, αναπτύσσει την πρότυπη και πολύπλευρη δράση του στους τομείς της Τέχνης και του Πολιτισμού.

Ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ αποτελεί σημείο αναφοράς για τα πολιτιστικά δρώμενα της περιοχής, υπηρετώντας την ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση, κυρίως μέσα από την εθελοντική πρωτοβουλία και προσφορά. Φυσικά το υπάρχον Θεατρικό Εργαστήρι της Νέας Ορεστιάδας αποτελεί το "θεμέλιο λίθο" στη δραστηριότητα του ΔΙΟΝΥΣΟΥ της Θράκης.

Ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ, ως πολιτιστικός οργανισμός, έχει θεσπίσει δύο αξιόλογους θεσμούς. Το «Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου» και το «Βραβείο Θεατρικής Μετάφρασης Μάριος Πλωρίτης». Το 2013 η ομάδα του «Διόνυσου» ανέλαβε την καλλιτεχνική και οργανωτική επιμέλεια του «Φεστιβάλ Άρδα - 19η Συνάντηση Νέων» στις Καστανιές Έβρου.

Στο νέο χώρο που δημιούργησαν και στεγάστηκαν το 2011 (δωρεά του Δημήτρη Κ. Πενταφράγκα στους συμπατριώτες του, ακρίτες της μεθορίου του Έβρου) έχουν γίνει, πέρα από θεατρικές παραστάσεις και προβολές κινηματογραφικών ταινιών, πολλές παρουσιάσεις βιβλίων, μουσικές παραστάσεις και σεμινάρια - μαθήματα θεατρικής παιδείας.

Φέτος είναι μια επετειακή χρονιά, καθώς το Θεατρικό Εργαστήρι συμπληρώνει 25 χρόνια ζωής, ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ 10 χρόνια, ενώ για το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου είναι η 15η διοργάνωση. Παρακάτω κουβεντιάζουμε με δύο βασικούς συντελεστές αυτής της σημαντικής κοιτίδας πολιτισμού, που αποτελεί σημείο αναφοράς για τον τόπο μας. Με τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Άκη Τσονίδη και τον ηθοποιό Νίκο Πατούνα.

Θεοδόσης Βαφειάδης

Αγαπητοί Άκη και Νίκο, πείτε μας για τη σπουδαία ερασιτεχνική θεατρική προσπάθεια που ξεκίνησε πριν πολλά χρόνια στη Νέα Ορεστιάδα και συνεχίζει μέχρι σήμερα. Ποιες παραστάσεις έχετε ανεβάσει μέχρι τώρα;

Άκης: Φέτος συμπληρώνουμε τα 25 χρόνια από την πρώτη παράσταση της Ομάδας. Στα τέλη του 1988 έγινε το πρώτο κάλεσμα να δημιουργηθεί μια θεατρική ομάδα, στους κόλπους της τότε Κινηματογραφικής Λέσχης, και την Άνοιξη του 1989 δόθηκε η πρώτη παράσταση με ελληνικά μονόπρακτα των Μουρσελά και Γιαννουκάκη, καθώς και το “Το Ασχημόπαπο” για τα μικρά παιδιά. Από τότε μέχρι σήμερα λειτουργούμε ακατάπαυστα, περνώντας και από το μετερίζι του Δήμου για οκτώ χρόνια, ενώ από τον Απρίλιο του 2004 (δέκα χρόνια ακριβώς από τότε), έχουμε πλέον το ΔΙΟΝΥΣΟ μας.

Νίκος: Αντιλαμβάνεστε ότι μέσα σε 25 χρόνια, τα έργα, οι παραστάσεις και οι συντελεστές όλων αυτών είναι αριθμητικά δύσκολο να αναφερθούν, μπορούμε όμως να είμαστε ευτυχείς που ανεβάσαμε έργα από όλο σχεδόν το φάσμα των ειδών και του ρεπερτορίου, από νεοελληνικά έργα και κλασικούς συγγραφείς, μέχρι αρχαίο δράμα και πέρασαν από την Ομάδα και τα Εργαστήρια πολλές εκατοντάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών.

Ποιες είναι οι σημαντικότερες στιγμές που ζήσατε κάνοντας θέατρο στη Νέα Ορεστιάδα;

Νίκος: Αν θα μπορούσαμε να αναφερθούμε σε δύο - τρεις σταθμούς στην πορεία μας, θα λέγαμε ότι ένας πρώτος σταθμός είναι αρχική διοργάνωση του Πανελλήνιου Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου (τον Αύγουστο του 2000) στο νέο τότε υπαίθριο δημοτικό θέατρο της πόλης, όπου ξεκίνησε ένας ιστορικός και ισχυρός πια πολιτιστικός θεσμός στην περιοχή μας. Ένας άλλος σταθμός, που έφερε και τον περισσότερο κόσμο στο θέατρο να γνωρίσει τη δουλειά μας τότε, είναι οι “Μπαμπάδες με ρούμι” των Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα το 1998 όπου γινόταν το αδιαχώρητο για πολύ καιρό σε όλες τις παραστάσεις, καθώς και την επόμενη χρονιά τα “Σκουπίδια” του Γιάννη Ξανθούλη τα οποία υπήρξαν η πρώτη μας ολοκληρωμένη από κάθε άποψη παραγωγή, με πρωτότυπη μουσική, ηχογραφήσεις, σκηνογραφία, κοστούμια και παραστάσεις σε σημαντικά θέατρα στην Ελλάδα και την Κύπρο. Μη ξεχνάμε και τη συνεργασία μας με τον σπουδαίο συνθέτη Βασίλη Δημητρίου, που έγραψε για εμάς μουσική στη “Λόξα και Δόξα” του Γιάννη Ξανθούλη, μουσική και τραγούδια που ακούγονται ακόμα από ραδιόφωνα όλης της Ελλάδας - μέχρι πρόσφατα το “Σινέ Ρόξυ” ήταν το τραγούδι έναρξης της δημοφιλούς εκπομπής του Γιώργου Παπαστεφάνου στο Δεύτερο Πρόγραμμα. Επίσης, η δεκάχρονη πια συνεργασία μας με τον καταξιωμένο ηθοποιό, δάσκαλο για εμάς, Αντώνη Θεοδωρακόπουλο, στο Εργαστήρι Αρχαίου Δράματος που λειτουργεί στο ΔΙΟΝΥΣΟ.

Άκης: Αναφέροντας όμως μόνο αυτά, αδικούμε άλλες εξαιρετικά σημαντικές στιγμές οι οποίες για ιδιαίτερους λόγους η κάθε μια, έχουν σηματοδοτήσει τη δράση μας όλα αυτά τα χρόνια, για παράδειγμα το Βραβείο Θεατρικής Μετάφρασης “Μάριος Πλωρίτης”, οι γνωριμίες, φιλίες πια, με εξαιρετικούς ανθρώπους του χώρου που στηρίζουν ενεργά και δυναμικά το ΔΙΟΝΥΣΟ, οι παραστάσεις μας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, οι χαρές και οι συγκινήσεις από τα παιδιά των παιδικών και εφηβικών θεατρικών εργαστηρίων, συμμετοχές και βραβεύσεις σε μεγάλα πανελλήνια και διεθνή φεστιβάλ και πολλά άλλα…

Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις θέατρο στην ακριτική Ελλάδα; Τι δυσκολίες συναντήσατε και πώς τις ξεπεράσατε;

Άκης: Δύσκολο να κάνεις θέατρο είναι παντού!

Νίκος: Μόνο τα ερεθίσματα που έχουν οι κάτοικοι μεγάλων πόλεων, συγκριτικά με εμάς, είναι το πλεονέκτημα ως προς την πληθώρα θεατρικών παραστάσεων που έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν, εμπλουτίζοντας έτσι τη θεατρική τους εμπειρία – τουλάχιστον ως θεατές. Η δυσκολία μας μέχρι το πρόσφατο παρελθόν ήταν να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις εκείνες ώστε και οι κάτοικοι της δικής μας περιοχής να μην στερούνται σημαντικά τις ευκαιρίες αυτές και να μην υστερούν θεατρικά και γενικώς πολιτιστικά. Έτσι, κύριο μέλημά μας ήταν πάντοτε η δημιουργία μας μόνιμης στέγης όπου σε τακτική βάση να παρουσιάζονται θεατρικές και άλλες παραστάσεις, αλλά και εμείς ως Ομάδα και Εργαστήρι, να έχουμε επιτέλους το "Σπίτι" μας.

Άκης: Περάσαμε σημαντικές, μεγάλες συμπληγάδες μέχρι να στεριώσει το όνειρό μας και πλέον είμαστε ευτυχείς που καταφέραμε να βγούμε "ζωντανοί" απ’ αυτές… πιο ζωντανοί από ποτέ. Παντοτινά βέβαια θα εκφράζουμε την απεριόριστη ευγνωμοσύνη μας στον άνθρωπο που πίστεψε και ενστερνίστηκε αυτό το όνειρο και στάθηκε πολύτιμος στο δρόμο μας, τον Κύριο Δημήτρη Πενταφράγκα, μεγάλο ευεργέτη όχι μόνο του ΔΙΟΝΥΣΟΥ αλλά και πολλών άλλων δράσεων, φορέων και ομάδων της Νέας Ορεστιάδας. Τεράστια τιμή του οφείλει η περιοχή και μακάρι κάποτε να την εισπράξει όπως πραγματικά του αξίζει!

Η τοπική κοινωνία, το θεατρόφιλο κοινό της περιοχής, ακολούθησε το όνειρό σας; Σας στηρίζει;

Νίκος: Αυτή είναι μια σπουδαία κινητήριος δύναμη. Πέρα από τη δική μας εσωτερική ανάγκη, το θεατρόφιλο κοινό της περιοχής είναι που μας δίνει τεράστια δύναμη να συνεχίζουμε, όποια εμπόδια και αν βρεθούν στο δρόμο μας. Άλλωστε σ' αυτούς τους ανθρώπους απευθυνόμαστε, ειδάλλως θα κάναμε μόνο πρόβες, εργαστήρια, μαθήματα, προσωπικές προσπάθειες και θέατρο… δωματίου, μόνο προς τέρψιν δική μας.

Άκης: Η στήριξη άλλωστε της τοπικής κοινωνίας είναι πολυδιάστατη, αν λάβει κανείς υπόψη ότι τα τελευταία δύο χρόνια η διοργάνωση του Πανελλήνιου Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις μικρές και μεγάλες χορηγίες της τοπικής κοινωνίας. Είμαστε βαθιά υποχρεωμένοι σε έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων που στηρίζουν ενεργά το ΔΙΟΝΥΣΟ και κυρίως το Φεστιβάλ, το οποίο βέβαια το αντιλαμβάνονται στην πραγματική του διάσταση: ως "το δικό μας Φεστιβάλ", δηλαδή όλων μας. Από την άλλη, είναι πολύ συγκινητική η προσέλευση του θεατρόφιλου κοινού στις παραστάσεις μας, αλλά και στις φιλοξενούμενες παραστάσεις και στις άλλες δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στο Θέατρο ΔΙΟΝΥΣΟΣ.

Η πολιτεία (τοπική αυτοδιοίκηση και κεντρική εξουσία) σας έχει βοηθήσει σε ικανοποιητικό επίπεδο;

Νίκος: Η κεντρική εξουσία καθόλου. Γι’ αυτούς δεν υπάρχουμε, απλώς. Η τοπική αυτοδιοίκηση λειτουργεί σε ένα διαφορετικό επίπεδο.

Άκης: Λειτουργεί ανάλογα με τους εκάστοτε ανθρώπους που φέρουν θεσμικούς ρόλους. Σημαντική είναι δηλαδή η βοήθεια από ανθρώπους, αναλόγως των ευαισθησιών τους, που κατέχουν τις ανάλογες θέσεις και όχι από την "τοπική αυτοδιοίκηση" ως θεσμό ανεξαρτήτως προσώπων. Υπήρξαν περίοδοι απολύτως "εχθρικές" απέναντι σε ότι κάνουμε, καθώς και άλλες περίοδοι όπου συμπορευτήκαμε εξαιρετικά.

Νίκος: Σε γενικές γραμμές όμως, στη συντριπτική πλειοψηφία των όσων έγιναν και γίνονται όλα αυτά τα χρόνια, βασιστήκαμε στη σκληρή δουλειά, στην προσήλωση στους στόχους μας και στην τεράστια αξία που δίνει η έννοια της Ομάδας, χωρίς να περιμένουμε από τους "άλλους" να κάνουν πράγματα για εμάς.

Σκεφτήκατε ποτέ να εγκατασταθείτε στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη, να σπουδάσετε σε κάποια δραματική σχολή και ν’ ασχοληθείτε επαγγελματικά με την υποκριτική τέχνη;

Νίκος: Ο Άκης έχει σπουδάσει στη δραματική σχολή “Περίακτος” του Βασίλη Ρίτσου, έχει περάσει και στα εξαιρετικά ταλέντα από την επιτροπή του Εθνικού Θεάτρου, εργάστηκε και ως επαγγελματίας σε θέατρα στην Αθήνα, δηλώνει όμως ερασιτέχνης ουσίας και κυριολεξίας, αφού ούτε αμείβεται ως ηθοποιός, ούτε βέβαια υπάρχει και κάποια σχολή θεατρικής σκηνοθεσίας στην Ελλάδα. Βασίζεται κυρίως στην προσωπική δουλειά, στο καλλιτεχνικό του ένστικτο και στη συνεχή γνώση. Και μιλάω εκ μέρους του γιατί δεν του αρέσει να μιλάει γι’ αυτά, καθώς είναι μεγάλη ιστορία και σηκώνει τεράστια κουβέντα ο διαχωρισμός επαγγελματία - ερασιτέχνη. Προσωπικά, μετά από 25 χρόνια σχεδόν που ασχολούμαι με το θέατρο, θεωρώ ότι η μεγαλύτερη "σχολή" είναι η ίδια η σκηνή. Ποτέ δεν είχα βλέψεις να γίνω "επαγγελματίας" ηθοποιός. Άλλωστε το επάγγελμά μου το λατρεύω επίσης, ενώ θεατρικά με γεμίζει τόσο αυτό που κάνουμε εδώ στο ΔΙΟΝΥΣΟ που οτιδήποτε άλλο θα μου φαινόταν "λίγο"…

Ποια είναι τα άμεσα σχέδια και τα μεγάλα σας όνειρα για το «Διόνυσο» της Θράκης;

Άκης: Στα άμεσα σχέδια είναι αυτή η επετειακή χρονιά να είναι απόλυτα δημιουργική. Να τιμήσουμε δηλαδή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα 25 χρόνια από τη γέννηση της Θεατρικής μας Ομάδας, τα 10 χρόνια από την ίδρυση του ΔΙΟΝΥΣΟΥ και τα 15 χρόνια διοργάνωσης του Πανελλήνιου Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου. Μέσα από όλα όσα σχεδιάζουμε γι’ αυτήν τη χρονιά, πιστεύουμε ότι θα δώσουμε για μία ακόμη φορά δυναμικό "παρών" στα πολιτιστικά πράγματα της περιοχής, τόσο μέσα στο ίδιο το θέατρο ΔΙΟΝΥΣΟΣ, όπως ίσως ήδη θα έχετε δει από τα μηνιαία προγράμματα που δημοσιεύονται, όσο και σε άλλα σημεία της πόλης, του δήμου και της ευρύτερης περιοχής.

Νίκος: Κάποια ήδη άρχισαν να γίνονται, τα πολλά και διαφορετικά όμως θα φανούν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και κυρίως κατά την περίοδο πριν, στη διάρκεια και μετά το Φεστιβάλ. Όσον αφορά στα μεγάλα μας όνειρα για το ΔΙΟΝΥΣΟ, αυτό που θέλουμε πραγματικά είναι να συνεχίσει να αποτελεί σημαντικό κύτταρο πολιτισμού, φάρος ίσως καλύτερα, που θα φωτίζει διαρκώς την καθημερινότητά μας και τις ψυχές μας.

Η ιστοσελίδα του ΔΙΟΝΥΣΟΥ: www.dionysos-net.gr

Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του Θεατρικού Εργαστηρίου Νέας Ορεστιάδας ΔΙΟΝΥΣΟΣ

Ευχαριστούμε τον κ. Θεοδόση Βαφειάδη για την παραχώρηση του αφιερώματος και της συνέντευξης των κυρίων Τσονίδη και Πατούνα.
Αρχική δημοσίευση: theovaf.blogspot.gr/2014/03/blog-post.html