Μπορεί να συνυπάρξει η ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας με την προστασία των σπάνιων αρπακτικών πουλιών της Θράκης; Με ποιον τρόπο μπορούμε να επιτύχουμε τις απαραίτητες επενδύσεις σε αιολικά πάρκα, χωρίς να απειληθεί η μοναδική
Αναθεωρημένη πρόταση ορθής χωροθέτησης του WWF Ελλάς
Μπορεί να συνυπάρξει η ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας με την προστασία των σπάνιων αρπακτικών πουλιών της Θράκης; Με ποιον τρόπο μπορούμε να επιτύχουμε τις απαραίτητες επενδύσεις σε αιολικά πάρκα, χωρίς να απειληθεί η μοναδική σε ευρωπαϊκό επίπεδο ορνιθοπανίδα της περιοχής; Τις απαντήσεις σε αυτά τα δύσκολα ερωτήματα δίνει το WWF Ελλάς με την κατάθεση της πρότασης για την ορθή χωροθέτηση των αιολικών στη Θράκη...
Στην προσπάθεια της περιβαλλοντικής οργάνωσης να προτείνει τις πλέον τεκμηριωμένες λύσεις για αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης, βιώσιμης ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος, το WWF Ελλάς καταθέτει πρόταση για την ορθή χωροθέτηση των αιολικών πάρκων (ΑΙΟΠΑ) στη Θράκη, ώστε η εγκατάσταση επιπλέον AIΟΠΑ να λάβει χώρα σε περιοχές, όπου αναμένονται μικρότερες επιπτώσεις στα αρπακτικά πουλιά, καθώς και σε άλλα είδη ορνιθοπανίδας.
Η ευρύτερη περιοχή της Θράκης αποτελεί μία ξεχωριστή περίπτωση, καθώς το αιολικό της δυναμικό προσελκύει τα προστατευόμενα και παγκοσμίως απειλούμενα αρπακτικά πουλιά, με σήμα κατατεθέν τον μοναδικό εναπομείναντα πληθυσμό μαυρόγυπα στη ΝΑ Ευρώπη και τον παγκοσμίως απειλούμενο ασπροπάρη, αλλά και τους επενδυτές αιολικής ενέργειας. Ταυτόχρονα, η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ήδη από το 2008 ως Περιοχή Αιολικής Προτεραιότητας. Από το 2000 μέχρι σήμερα, έχουν εγκατασταθεί 178 ανεμογεννήτριες σε 13 αιολικά πάρκα. Σχεδιάζεται δε να κατασκευαστούν αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος τουλάχιστον 960 MW, κάτι που συνεπάγεται το λιγότερο 300 ανεμογεννήτριες περισσότερες από τις σημερινές.
Σήμερα κάθε αιολικό πάρκο αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστή περίπτωση, με τα διαθέσιμα εργαλεία κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης να μην επαρκούν για τη σωστή αξιολόγηση των συνολικών και αθροιστικών επιπτώσεών των αιολικών πάρκων στο περιβάλλον της περιοχής. Ως εκ τούτου, απαιτείται μια διευρυμένη προσέγγιση που να αξιολογήσει το ζήτημα ολοκληρωμένα, λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική έκταση που καταλαμβάνουν τα αιολικά πάρκα και τον εκτεταμένο ζωτικό χώρο που είναι απαραίτητος για την επιβίωση των ειδών ορνιθοπανίδας που διαβιούν εκεί.
Σε αυτήν ακριβώς τη λεπτή ισορροπία απαντάει η πρόταση του WWF Ελλάς, θέτοντας ουσιαστικά όρους και προϋποθέσεις για την ορθή χωροταξία των αιολικών στην περιοχή και την ηθικά και νομικά επιβεβλημένη (σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο) προστασία της απειλούμενης ορνιθοπανίδας. Αξιοποιώντας διεθνείς και ευρωπαϊκές κατευθύνσεις σχετικά με την προσοχή που απαιτεί η χωροθέτηση αιολικών πάρκων σε περιοχές ιδιαίτερου ορνιθολογικού ενδιαφέροντος, το WWF Ελλάς εντοπίζει ζώνες που λόγω της εξαιρετικής τους ση?ασίας για σπάνια και απειλού?ενα είδη της ορνιθοπανίδας, χρήζουν ειδικών ρυθμίσεων αλλά και εκείνες που θεωρούνται κατάλληλες για την εγκατάσταση μονάδων αιολικής ενέργειας.
Η πρόταση αντλεί τόσο από τις μακροχρόνιες έρευνες του WWF Ελλάς για τη βιολογία και τα χαρακτηριστικά των αρπακτικών όσο και από εστιασμένες μελέτες στις επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στην περιοχή της Θράκης που εκπόνησε η οργάνωση, εστιάζοντας ειδικά σε περιστατικά προσκρούσεων και εντοπισμό νεκρών ειδών. Τα συμπεράσματα των μελετών καταδεικνύουν ότι αν ο αριθμός των ανεμογεννητριών αυξηθεί όπως έχει προγραμματιστεί, η επιβίωση αρκετών ειδών τίθεται σε κίνδυνο. Το WWF Ελλάς έχει εδώ και χρόνια επισημάνει την ανάγκη για προσεκτική εγκατάσταση αιολικών πάρκων στην κεντρική περιοχή της Ροδόπης και του Έβρου, τονίζοντας την ανάγκη ριζικής αναθεώρησης του τρόπου χωροθέτησης και εγκατάστασής τους.
«Με την Ελλάδα να διαθέτει σημαντικό αναξιοποίητο αιολικό δυναμικό, η ανάπτυξη της καθαρής αυτής μορφής ενέργειας αποτελεί μονόδρομο, τόσο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όσο και για την έξοδό μας από την κρίση με βιώσιμο τρόπο. Το συγκριτικό πλεονέκτημα όμως της αιολικής ενέργειας πρέπει να αναπτυχθεί με τέτοιο τρόπο που να μην απειλεί ένα ακόμη πλεονέκτημα, το μοναδικό και πλούσιο φυσικό περιβάλλον της χώρας. Η περίπτωση της Θράκης αποτελεί ένα εθνικό στοίχημα αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης που οφείλουμε να κερδίσουμε. Αναμένουμε τώρα την ανταπόκριση της πολιτείας, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και τη συμβολή όλων των εμπλεκόμενων φορέων ώστε να κερδίσουμε αυτό το στοίχημα», δήλωσε η Δώρα Σκαρτσή, υπεύθυνη του προγράμματος Έβρου του WWF Ελλάς.
Περισσότερες πληροφορίες:
Δώρα Σκαρτσή, υπεύθυνη προγράμματος Έβρου WWF Ελλάς, d.skartsi@wwf.gr
Άλκης Καφετζής, επιστημονικός συνεργάτης προγράμματος Έβρου WWF Ελλάς, a.kafetzis@wwf.gr
* Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων χρονικά ερευνών που πραγματοποίησε το WWF Ελλάς, εντοπίστηκαν στις βάσεις Α/Γ της περιοχής νεκρά: 5 αρπακτικά πουλιά, 11 μικρόπουλα και 8 νυχτερίδες (2008-2009), 9 αρπακτικά πουλιά, 73 μικρόπουλα και 186 νυχτερίδες (2009-2010). Βάσει αυτών των στοιχείων ο ρυθμός θνησιμότητας των πουλιών λόγω πρόσκρουσης με τις Α/Γ εκτιμήθηκε για την πρώτη περίοδο σε 0,152 και για τη δεύτερη περίοδο σε 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ετησίως. Με βάση τις εκτιμήσεις για 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ανά έτος, που προκύπτει από τη δεύτερη και πιο εντατική καταγραφή θανατηφόρων περιστατικών, και την υπόθεση ότι όλες οι Α/Γ θα επιφέρουν την ίδια επίπτωση λόγω πρόσκρουσης, εκτιμάται ότι ο αριθμός των νεκρών πουλιών, στην περίπτωση που εγκατασταθούν οι επιπλέον 300 Α/Γ που ορίζει το ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, θα φτάσει τουλάχιστον τα 80 αρπακτικά πουλιά, εκ των οποίων περίπου τα 10 θα είναι γύπες, ανά έτος.
Δείτε ολόκληρη την πρόταση εδώ: WWF Ελλάς. 2013. Αιολικά Πάρκα στη Θράκη: Αναθεωρηµένη πρόταση ορθής χωροθέτησης του WWF Ελλάς. Δαδιά - Αθήνα
Χάρτης 1. Η νέα πρόταση ορθής χωροθέτησης αιολικών πάρκων στη Θράκη. Η κόκκινη περιοχή υποδεικνύει τη Ζώνη Αποκλεισμού ως το σύνολο: των περιοχών υψηλής και μέτριας-υψηλής χρήσης βάσει των δεδομένων της δορυφορικής τηλεμετρίας του μαυρόγυπα, των περιοχών υψηλής συχνότητας παρουσίας βάσει των δεδομένων της ράδιο-τηλεμετρίας του μαυρόγυπα, των περιοχών των ΕΠ Δαδιάς και Δέλτα Έβρου, του πευκοδάσους Λουτρού, της αποικίας των όρνιων και των περιοχών ακτίνας 1000 μέτρων περιμετρικά των θέσεων φωλιάσματος επικρατειακών αρπακτικών πουλιών και μαυροπελαργού. Η πράσινη περιοχή υποδεικνύει τη Ζώνη Ειδικής Αξιολόγησης ως το σύνολο: των περιοχών μέτριας-χαμηλής χρήσης βάσει των δεδομένων της δορυφορικής τηλεμετρίας του μαυρόγυπα, των περιοχών μέτριας συχνότητας παρουσίας βάσει των δεδομένων της ράδιο-τηλεμετρίας του μαυρόγυπα και των περιοχών ακτίνας 5000 μέτρων περιμετρικά των θέσεων φωλιάσματος επικρατειακών αρπακτικών πουλιών και μαυροπελαργού.
Χάρτης 2. Περιοχές κατάλληλες για εγκατάσταση αιολικών πάρκων. Με το σκούρο πράσινο χρώμα αποτυπώνονται οι περιοχές με ιδανικό, για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων, αιολικό δυναμικό και με το πολύ ανοιχτό πράσινο οι περιοχές με επαρκές αιολικό δυναμικό.
Στην προσπάθεια της περιβαλλοντικής οργάνωσης να προτείνει τις πλέον τεκμηριωμένες λύσεις για αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης, βιώσιμης ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος, το WWF Ελλάς καταθέτει πρόταση για την ορθή χωροθέτηση των αιολικών πάρκων (ΑΙΟΠΑ) στη Θράκη, ώστε η εγκατάσταση επιπλέον AIΟΠΑ να λάβει χώρα σε περιοχές, όπου αναμένονται μικρότερες επιπτώσεις στα αρπακτικά πουλιά, καθώς και σε άλλα είδη ορνιθοπανίδας.
Η ευρύτερη περιοχή της Θράκης αποτελεί μία ξεχωριστή περίπτωση, καθώς το αιολικό της δυναμικό προσελκύει τα προστατευόμενα και παγκοσμίως απειλούμενα αρπακτικά πουλιά, με σήμα κατατεθέν τον μοναδικό εναπομείναντα πληθυσμό μαυρόγυπα στη ΝΑ Ευρώπη και τον παγκοσμίως απειλούμενο ασπροπάρη, αλλά και τους επενδυτές αιολικής ενέργειας. Ταυτόχρονα, η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ήδη από το 2008 ως Περιοχή Αιολικής Προτεραιότητας. Από το 2000 μέχρι σήμερα, έχουν εγκατασταθεί 178 ανεμογεννήτριες σε 13 αιολικά πάρκα. Σχεδιάζεται δε να κατασκευαστούν αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος τουλάχιστον 960 MW, κάτι που συνεπάγεται το λιγότερο 300 ανεμογεννήτριες περισσότερες από τις σημερινές.
Σήμερα κάθε αιολικό πάρκο αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστή περίπτωση, με τα διαθέσιμα εργαλεία κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης να μην επαρκούν για τη σωστή αξιολόγηση των συνολικών και αθροιστικών επιπτώσεών των αιολικών πάρκων στο περιβάλλον της περιοχής. Ως εκ τούτου, απαιτείται μια διευρυμένη προσέγγιση που να αξιολογήσει το ζήτημα ολοκληρωμένα, λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική έκταση που καταλαμβάνουν τα αιολικά πάρκα και τον εκτεταμένο ζωτικό χώρο που είναι απαραίτητος για την επιβίωση των ειδών ορνιθοπανίδας που διαβιούν εκεί.
Σε αυτήν ακριβώς τη λεπτή ισορροπία απαντάει η πρόταση του WWF Ελλάς, θέτοντας ουσιαστικά όρους και προϋποθέσεις για την ορθή χωροταξία των αιολικών στην περιοχή και την ηθικά και νομικά επιβεβλημένη (σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο) προστασία της απειλούμενης ορνιθοπανίδας. Αξιοποιώντας διεθνείς και ευρωπαϊκές κατευθύνσεις σχετικά με την προσοχή που απαιτεί η χωροθέτηση αιολικών πάρκων σε περιοχές ιδιαίτερου ορνιθολογικού ενδιαφέροντος, το WWF Ελλάς εντοπίζει ζώνες που λόγω της εξαιρετικής τους ση?ασίας για σπάνια και απειλού?ενα είδη της ορνιθοπανίδας, χρήζουν ειδικών ρυθμίσεων αλλά και εκείνες που θεωρούνται κατάλληλες για την εγκατάσταση μονάδων αιολικής ενέργειας.
Η πρόταση αντλεί τόσο από τις μακροχρόνιες έρευνες του WWF Ελλάς για τη βιολογία και τα χαρακτηριστικά των αρπακτικών όσο και από εστιασμένες μελέτες στις επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στην περιοχή της Θράκης που εκπόνησε η οργάνωση, εστιάζοντας ειδικά σε περιστατικά προσκρούσεων και εντοπισμό νεκρών ειδών. Τα συμπεράσματα των μελετών καταδεικνύουν ότι αν ο αριθμός των ανεμογεννητριών αυξηθεί όπως έχει προγραμματιστεί, η επιβίωση αρκετών ειδών τίθεται σε κίνδυνο. Το WWF Ελλάς έχει εδώ και χρόνια επισημάνει την ανάγκη για προσεκτική εγκατάσταση αιολικών πάρκων στην κεντρική περιοχή της Ροδόπης και του Έβρου, τονίζοντας την ανάγκη ριζικής αναθεώρησης του τρόπου χωροθέτησης και εγκατάστασής τους.
«Με την Ελλάδα να διαθέτει σημαντικό αναξιοποίητο αιολικό δυναμικό, η ανάπτυξη της καθαρής αυτής μορφής ενέργειας αποτελεί μονόδρομο, τόσο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όσο και για την έξοδό μας από την κρίση με βιώσιμο τρόπο. Το συγκριτικό πλεονέκτημα όμως της αιολικής ενέργειας πρέπει να αναπτυχθεί με τέτοιο τρόπο που να μην απειλεί ένα ακόμη πλεονέκτημα, το μοναδικό και πλούσιο φυσικό περιβάλλον της χώρας. Η περίπτωση της Θράκης αποτελεί ένα εθνικό στοίχημα αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης που οφείλουμε να κερδίσουμε. Αναμένουμε τώρα την ανταπόκριση της πολιτείας, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και τη συμβολή όλων των εμπλεκόμενων φορέων ώστε να κερδίσουμε αυτό το στοίχημα», δήλωσε η Δώρα Σκαρτσή, υπεύθυνη του προγράμματος Έβρου του WWF Ελλάς.
Περισσότερες πληροφορίες:
Δώρα Σκαρτσή, υπεύθυνη προγράμματος Έβρου WWF Ελλάς, d.skartsi@wwf.gr
Άλκης Καφετζής, επιστημονικός συνεργάτης προγράμματος Έβρου WWF Ελλάς, a.kafetzis@wwf.gr
* Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων χρονικά ερευνών που πραγματοποίησε το WWF Ελλάς, εντοπίστηκαν στις βάσεις Α/Γ της περιοχής νεκρά: 5 αρπακτικά πουλιά, 11 μικρόπουλα και 8 νυχτερίδες (2008-2009), 9 αρπακτικά πουλιά, 73 μικρόπουλα και 186 νυχτερίδες (2009-2010). Βάσει αυτών των στοιχείων ο ρυθμός θνησιμότητας των πουλιών λόγω πρόσκρουσης με τις Α/Γ εκτιμήθηκε για την πρώτη περίοδο σε 0,152 και για τη δεύτερη περίοδο σε 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ετησίως. Με βάση τις εκτιμήσεις για 0,173 αρπακτικά πουλιά ανά Α/Γ ανά έτος, που προκύπτει από τη δεύτερη και πιο εντατική καταγραφή θανατηφόρων περιστατικών, και την υπόθεση ότι όλες οι Α/Γ θα επιφέρουν την ίδια επίπτωση λόγω πρόσκρουσης, εκτιμάται ότι ο αριθμός των νεκρών πουλιών, στην περίπτωση που εγκατασταθούν οι επιπλέον 300 Α/Γ που ορίζει το ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, θα φτάσει τουλάχιστον τα 80 αρπακτικά πουλιά, εκ των οποίων περίπου τα 10 θα είναι γύπες, ανά έτος.
Δείτε ολόκληρη την πρόταση εδώ: WWF Ελλάς. 2013. Αιολικά Πάρκα στη Θράκη: Αναθεωρηµένη πρόταση ορθής χωροθέτησης του WWF Ελλάς. Δαδιά - Αθήνα
Χάρτης 1. Η νέα πρόταση ορθής χωροθέτησης αιολικών πάρκων στη Θράκη. Η κόκκινη περιοχή υποδεικνύει τη Ζώνη Αποκλεισμού ως το σύνολο: των περιοχών υψηλής και μέτριας-υψηλής χρήσης βάσει των δεδομένων της δορυφορικής τηλεμετρίας του μαυρόγυπα, των περιοχών υψηλής συχνότητας παρουσίας βάσει των δεδομένων της ράδιο-τηλεμετρίας του μαυρόγυπα, των περιοχών των ΕΠ Δαδιάς και Δέλτα Έβρου, του πευκοδάσους Λουτρού, της αποικίας των όρνιων και των περιοχών ακτίνας 1000 μέτρων περιμετρικά των θέσεων φωλιάσματος επικρατειακών αρπακτικών πουλιών και μαυροπελαργού. Η πράσινη περιοχή υποδεικνύει τη Ζώνη Ειδικής Αξιολόγησης ως το σύνολο: των περιοχών μέτριας-χαμηλής χρήσης βάσει των δεδομένων της δορυφορικής τηλεμετρίας του μαυρόγυπα, των περιοχών μέτριας συχνότητας παρουσίας βάσει των δεδομένων της ράδιο-τηλεμετρίας του μαυρόγυπα και των περιοχών ακτίνας 5000 μέτρων περιμετρικά των θέσεων φωλιάσματος επικρατειακών αρπακτικών πουλιών και μαυροπελαργού.
Χάρτης 2. Περιοχές κατάλληλες για εγκατάσταση αιολικών πάρκων. Με το σκούρο πράσινο χρώμα αποτυπώνονται οι περιοχές με ιδανικό, για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων, αιολικό δυναμικό και με το πολύ ανοιχτό πράσινο οι περιοχές με επαρκές αιολικό δυναμικό.
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω